Կանայք 10-17 անգամ ավելի հաճախ են հիվանդանում վահանաձև գեղձի հիվանդությամբ, քան տղամարդիկ:
Խպիպը վահանագեղձի ուռուցքանման մեծացումն է, որն ուղեկցվում է այդ գեղձի ֆունկցիայի և օրգանիզմի ընդհանուր վիճակի խանգարումներով:
Ի՞նչն է պատճառը և ինչպե՞ս կարելի է հաղթահարել հիվանդությունը: Ի՞նչ է վահանաձև գեղձն ու ի՞նչ դեր է կատարում մարդու կենսագործունեության համար:
Վահանաձև գեղձի շեղումներից են հիպոթիրեոզն ու հիպերթիրեոզը:
Հիպոթիրեոզը վահանաձև գեղձի թերֆունկցիան է, ինչը հանգեցնում է դաշտանային ցիկլի խանգարման, վիժման ու անպտղության: Տղամարդկանց մոտ դիտվում է պոտենցիայի խանգարում, պատանիների մոտ` սեռական հասունացման ուշացում: Եթե հիպոթիրեոզը չի բուժվում, ապա հանգեցնում է հիշողության, մտավոր ու ստեղծագործելու ունակությունների վատթարացման:
Հպերթիրեոզը, ընդհակառակը, վահանաձև գեղձի գերակտիվությունն է (բազեդովյան հիվանդություն), որի դեպքում մշակվում է չափազանց շատ հորմոն: Մարդն ասես այրվում է, չափազանց շարժուն դառնում, ուժգնանում է քրտնարտադրությունը: Չնայած գնալով աճող ախորժակին` հիվանդը նիհարում է, բացի այդ, խախտվում է սրտի գործունեությունը, գեղձը մեծանում է (առաջանում է զոբ) , աչքերը` դուրս ընկնում:
Ի՞նչը կարող է հուշել, որ վահանաձև գեղձը կարգին վիճակում չէ: Առաջին ու հիմնական ախտանշանը կոկորդում գնդի զգացումն է. թվում է, թե ինչ-որ բան խեղդում է, ճնշում: Անգամ շղթան կամ վզնոցն են նեղում, ստեղծվում է «նեղ օձիքի համախտանիշ»: Ավելանում է պարանոցի զանգվածը: Կանանց պետք է հուշի նաև անկանոն դաշտանային չհիմնավորված խանգարումը:
Խպիպը (զոբ) դատավճիռ չէ
, եթե ճիշտ բուժում է կատարվում: Ըստ բնույթի խպիպը, բաժանվում է երեք տիպի.Դիֆուզ խպիպը, այն ժամանակ, երբ նկատվում է վահանաձև գեղձի ծավալի հավասարաչափ աճ
Վերջապես, երրորդ տեսակը - խառը խպիպն է, երբ ընդհանուր հյուսվածքային աճի հետ ներկա են նաեւ հանգույցներ: Հանգուցավորված գեղձը չբուժելը կարող է քաղցկեղի հանգեցնել:
Խպիպի բոլոր ձևերը բուժում է բժիշկը` դեղանյութերով և հորմոնային պատրաստուկներով: Բուժման նպատակով բժշկի նշանակած դեղորայքը զգալիորեն նվազեցնում է վահանաձև գեղձի ծանրաբեռնվածությունը: Սակայն երբեմն հիվանդը ստիպված է այդ դեղամիջոցներն ընդունել ամբողջ կյանքում: Իսկ երբեմն էլ միայն վիրաբուժական միջամտությունն է թեթևացնում հիվանդի վիճակը:
Ինչո՞ւ են ավելի շատ կանայք հիվանդանում. գուցե սրա պատճառը կանանց գերզգայնությունն է. սթրեսը, դեպրեսիաները, հոգեկան տրավմաները, այլ հիվանդությունների հետևանքով իմունիտետի թուլացումը: Հաճախ են կանայք սննդակարգերի հետևում` զրկելով օրգանիզմը սպիտակուցներից, որոնցում վահանաձև գեղձին անհրաժեշտ յոդ կա:
Մարդու վահանաձև գեղձի նորմալ գործունեության համար անհրաժեշտ է 100-200 մկգ յոդի օրական չափաբաժին, հղիներին` 200 մկգ: Երեխաներին` կախված տարիքից` 50-100 մկգ` օրական:
Յոդով հատկապես հարուստ է ծովամթերքը, դրա համար էլ մասնագետներն առաջարկում են շաբաթական 2 անգամ ծովամթերք օգտագործել: Յոդով հարուստ են արմավը, ֆեյհուան, կիվին, հունական ընկույզը: Աղցանները ցողեք ձեթով (մայոնեզի փոխարեն):
Հայտնի է, որ Հայաստանում նույնպես յոդի դեֆիցիտ է: Այդ նպատակի համար յոդացվում է ամենագործածական մթերքը` աղը:
Իսկ հասուն մարդը, որն արդեն ստուգվել է բժշկի մոտ ու հաստատ տեղյակ է վահանաձև գեղձի խնդրի մասին, բժշկի նշանակումներից բացի, ինքնուրույն կարող է խելամիտ ձևով կարգավորել յոդի հավասարակշռությունը յոդով հարուստ մթերքներով:
Նյութը պատրաստվել է Աշխարհի Շուրջ բլոգում
Աղբյուր
տես նաեւ՝ "Հասարակ ջերմաչափով ստուգեք, թե ինչ վիճակում է գտնվում վահանագեղձը"
Комментариев нет:
Отправить комментарий